مقدمه
کشنده مرسدس بنز آکتروس 1843 (Mercedes-Benz Actros 1843) یکی دیگر از مدل‌های پرطرفدار نسل‌های اولیه و میانی (به خصوص MP1 و MP2) سری آکتروس است که به دلیل دوام، استهلاک پایین، و عملکرد قابل قبول در بازار حمل و نقل سنگین، به ویژه در ایران، شهرت دارد. این مدل با قدرت کمی کمتر از 1846، اما همچنان با توانایی حمل بارهای سنگین و ارائه راندمان مناسب، به عنوان یک انتخاب مطمئن شناخته می‌شود. عدد 18 در نام آن به وزن ناخالص 18 تن و عدد 43 به قدرت تقریبی 430 اسب بخار اشاره دارد. در ادامه به بررسی جامع مشخصات فنی این کشنده می‌پردازیم:
قلب تپنده: موتور OM 501 LA (با توان متفاوت) یا OM 457 LA
بنز آکتروس 1843 بسته به نسل و سال تولید، می‌توانست از موتورهای مختلفی بهره ببرد، اما رایج‌ترین آنها، نسخه‌ای از موتور OM 501 LA و در برخی موارد OM 457 LA بود.
- معرفی موتور:
- آرایش و تعداد سیلندرها:
- OM 501 LA: 6 سیلندر V شکل (V6).
- OM 457 LA: 6 سیلندر خطی (Inline 6). (این موتور بیشتر در مرسدس بنز آکسور (Axor) استفاده می‌شد، اما در برخی نسخه‌های آکتروس نیز ممکن است دیده شود. باید توجه داشت که آکتروس 1843 عمدتاً از OM 501 LA استفاده می‌کرد.)
- حجم موتور: هر دو موتور معمولاً دارای حجم 11.9 لیتر (11946 سی‌سی) یا نزدیک به 12 لیتر هستند.
- سیستم تنفس: هر دو موتور به توربوشارژر و اینترکولر مجهز هستند که با فشرده‌سازی و خنک‌سازی هوای ورودی، بازده احتراق و قدرت موتور را افزایش می‌دهند.
- آرایش و تعداد سیلندرها:
- سیستم تزریق سوخت:
- معمولاً از سیستم PLD (Pump-Line-Nozzle) یا Unit Pump System استفاده شده است که در آن هر سیلندر دارای یک واحد پمپ و انژکتور مستقل است و به صورت الکترونیکی کنترل می‌شود. این سیستم به تزریق دقیق سوخت، احتراق بهینه و کنترل بهتر آلایندگی کمک می‌کند.
- عملکرد و توان خروجی:
- حداکثر قدرت: موتور در آکتروس 1843 قادر به تولید حدود 428 تا 430 اسب بخار (315 تا 316 کیلووات) قدرت است. این قدرت معمولاً در حدود 1800 تا 1900 دور در دقیقه به دست می‌آید که برای حمل بارهای استاندارد در مسیرهای مختلف کافی و قابل قبول است.
- حداکثر گشتاور: گشتاوری در حدود 2000 تا 2100 نیوتن متر را در محدوده دور موتور 1080 تا 1100 دور در دقیقه تولید می‌کند. این گشتاور بالا در دورهای پایین، کشش مناسب را برای شروع حرکت و عبور از سربالایی‌ها فراهم می‌کند.
- استاندارد آلایندگی:
- بنز آکتروس 1843 (به خصوص مدل‌های اولیه و میانی) معمولاً با استاندارد آلایندگی یورو 2 (Euro 2) یا یورو 3 (Euro 3) عرضه می‌شد. مدل‌های جدیدتر (به ندرت در ایران و بیشتر در اروپا) ممکن بود یورو 4 یا 5 باشند که در این صورت از سیستم SCR و مایع AdBlue استفاده می‌کردند.
- سیستم مدیریت موتور (ECM): یک واحد کنترل الکترونیکی موتور (ECM) پیشرفته، تمامی پارامترهای موتور را پایش کرده و عملکرد آن را برای دستیابی به حداکثر راندمان سوخت و حداقل آلایندگی تنظیم می‌کند.
راندمان انتقال قدرت: گیربکس دستی و نیمه‌اتوماتیک
سیستم انتقال قدرت در بنز آکتروس 1843 به گونه‌ای طراحی شده بود که نیروی موتور را به شکلی کارآمد به چرخ‌ها منتقل کند. این کشنده با هر دو نوع گیربکس دستی و نیمه‌اتوماتیک عرضه می‌شد.
- گیربکس‌های موجود:
- گیربکس دستی (Manual): در بسیاری از نسخه‌های آکتروس 1843، گیربکس‌های دستی سنگین‌کار 16 سرعته (مانند مدل‌های ZF 16S یا گیربکس‌های ساخت دایملر نظیر G 211-12) مورد استفاده قرار می‌گرفت. این گیربکس‌ها به دلیل سادگی در نگهداری و کنترل کامل راننده بر تعویض دنده، مورد علاقه بسیاری بودند.
- گیربکس نیمه‌اتوماتیک (Automated Manual Transmission – AMT) Telligent/EPS: نسخه‌های پیشرفته‌تر آکتروس 1843 از گیربکس‌های نیمه‌اتوماتیک (مانند Telligent یا EPS) بهره می‌بردند. این گیربکس‌ها (معمولاً 12 یا 16 سرعته) فاقد پدال کلاچ بودند و تعویض دنده به صورت الکترونیکی-پنوماتیکی انجام می‌شد، اما راننده همچنان می‌توانست به صورت دستی دنده‌ها را انتخاب کند. این سیستم به کاهش خستگی راننده در ترافیک و بهبود نسبی مصرف سوخت کمک می‌کرد.
- سیستم‌های ترمز کمکی (ریتاردر/اینتاردر):
- برای افزایش ایمنی و کاهش سایش ترمزهای اصلی، آکتروس 1843 به سیستم‌های ترمز کمکی مجهز بود.
- اینتاردر (Intarder): اینتاردر هیدرولیکی (به صورت آپشن) نیروی ترمزگیری قابل توجهی را بدون استهلاک لنت ترمز فراهم می‌کند و در سرازیری‌های طولانی و با بارهای سنگین، نقش حیاتی در حفظ سرعت و ایمنی دارد.
- ترمز موتور (Engine Brake): ترمز موتور نیز با افزایش فشار در سیلندرها، نیروی ترمزی اضافی تولید می‌کند که به کاهش سرعت خودرو و کنترل آن در شیب‌ها کمک می‌کند.
ابعاد و وزن‌ها: مهندسی برای پایداری و ظرفیت
ابعاد و وزن‌های بنز آکتروس 1843 به گونه‌ای طراحی شده بود که هم قابلیت حمل بارهای متنوع را داشته باشد و هم در مانورهای جاده‌ای و شهری عملکرد مناسبی ارائه دهد.
- آرایش محور: رایج‌ترین پیکربندی برای کشنده بنز آکتروس 1843، 4×2 (دو محور، یک محور محرک) بود که برای اکثر کاربردهای حمل و نقل جاده‌ای عمومی مناسب است.
- ابعاد تقریبی (برای کشنده 4×2):
- طول کلی: حدود 5800 تا 5900 میلی‌متر.
- عرض کلی: حدود 2500 تا 2550 میلی‌متر (استاندارد کامیون‌های سنگین).
- ارتفاع سقف تا زمین: بسته به نوع کابین (S, M, L یا MegaSpace)، این ارتفاع متغیر بود.
- وزن‌ها:
- وزن خالص شاسی (Curb Weight / Empty Weight): حدود 6600 تا 7200 کیلوگرم. این وزن بسته به آپشن‌ها و تجهیزات اضافه متفاوت بود.
- حداکثر وزن مجاز ناخالص (GVW – Gross Vehicle Weight): معمولاً 18000 کیلوگرم (18 تن) برای کشنده 4×2.
- حداکثر وزن مجاز ترکیبی (GCW – Gross Combination Weight): معمولاً 40000 تا 42000 کیلوگرم (40 تا 42 تن) که استاندارد حمل و نقل جاده‌ای در بسیاری از کشورها است.
- ظرفیت باک سوخت: آکتروس 1843 معمولاً با یک یا دو باک سوخت آلومینیومی عرضه می‌شد که ظرفیت مجموع آنها می‌توانست به حدود 400 تا 650 لیتر یا بیشتر برسد.
- ظرفیت مخزن AdBlue: در مدل‌های یورو 5/6 (که کمتر در این مدل دیده می‌شوند)، یک مخزن جداگانه برای مایع AdBlue وجود داشت.
شاسی، تعلیق و محورها: پایداری و دوام
ساختار شاسی و سیستم تعلیق آکتروس 1843 برای تحمل فشارهای سنگین و ارائه سواری پایدار و ایمن در شرایط مختلف جاده‌ای طراحی شده بود.
- شاسی: از فولاد با مقاومت بالا ساخته شده بود که استحکام و دوام بالایی را فراهم می‌کرد.
- سیستم تعلیق:
- تعلیق جلو: معمولاً از فنر پارابولیک (Parabolic Leaf Spring) دو لایه به همراه کمک فنر و میل موجگیر استفاده می‌شد که تعادلی بین ظرفیت تحمل بار و راحتی اولیه را فراهم می‌کرد.
- تعلیق عقب: در اکثر کشنده‌ها، از سیستم تعلیق بادی (Air Suspension) با دو یا چهار بالن هوا و کمک فنر استفاده می‌شد. این سیستم راحتی راننده را بهبود می‌بخشید و امکان تنظیم ارتفاع شاسی را فراهم می‌کرد که برای عملیات بارگیری و تخلیه مفید بود.
- قفل دیفرانسیل: تمامی مدل‌های بنز آکتروس 1843 دارای قفل دیفرانسیل (Differential Lock) در محورهای محرک بودند که به راننده کمک می‌کند در شرایط لغزنده، کشش خودرو را بهبود بخشد.
- چرخ‌ها و تایرها: معمولاً از رینگ‌های 22.5 اینچی (آلومینیومی یا فولادی) با تایرهایی در سایزهای 315/80 R 22.5 یا 315/70 R 22.5 استفاده می‌شد.
ایمنی در اولویت: سیستم ترمز و فناوری‌های کمک راننده
بنز آکتروس 1843 به مجموعه‌ای از سیستم‌های ترمز و ایمنی مجهز بود که در زمان خود، سطح قابل قبولی از حفاظت را فراهم می‌کرد.
- ترمزهای اصلی: این کشنده به ترمزهای دیسکی (Disc Brakes) در تمام چرخ‌ها مجهز بود که قدرت ترمزگیری بالا و پایداری حرارتی بهتری نسبت به ترمزهای کاسه‌ای ارائه می‌دادند.
- سیستم ترمز الکترونیکی (EBS): سیستم EBS با کنترل الکترونیکی نیروی ترمز هر چرخ، توزیع بهینه نیروی ترمز را تضمین می‌کند و مسافت توقف را کاهش می‌دهد.
- سیستم ضد قفل ترمز (ABS): ABS از قفل شدن چرخ‌ها در هنگام ترمزگیری شدید جلوگیری می‌کند و به راننده اجازه می‌دهد کنترل فرمان را حفظ کند.
- سیستم کنترل کشش (ASR): ASR از هرزگردی چرخ‌های محرک در هنگام شتاب‌گیری (به خصوص در سطوح لغزنده) جلوگیری می‌کند و کشش خودرو را بهبود می‌بخشد.
- ساختار کابین: کابین‌های آکتروس با استفاده از فولاد با مقاومت بالا و طراحی جذب انرژی در تصادفات، برای حفظ جان راننده و کمک راننده در برابر ضربات طراحی شده بودند.
راحتی در جاده: کابین و امکانات رفاهی
کابین‌های سری آکتروس بنز، با تمرکز بر راحتی و فضای داخلی، فضایی مناسب برای رانندگان در سفرهای طولانی فراهم می‌کردند.
- انواع کابین:
- S (Short Cab): کابین کوتاه.
- M (Medium Cab): کابین متوسط با فضای استراحت.
- L (Long Cab): کابین بلند با یک یا دو تخت خواب.
- MegaSpace: کابین‌های سقف بلند با فضای داخلی بسیار جادار که امکان ایستادن راننده را فراهم می‌کرد و برای سفرهای طولانی ایده‌آل بود.
- فضای داخلی و ارگونومی:
- صندلی راننده و شاگرد: صندلی‌ها از نوع پنوماتیک (بادی) بودند و قابلیت تنظیمات متعددی داشتند که به کاهش خستگی راننده کمک می‌کرد.
- داشبورد: داشبورد با طراحی کاربردی و دسترسی آسان به کنترل‌ها.
- فرمان: غربیلک فرمان با قابلیت تنظیم در دو جهت.
- سیستم تهویه مطبوع: معمولاً سیستم تهویه مطبوع دستی وجود داشت، اما در بسیاری از مدل‌ها، سیستم تهویه مطبوع اتوماتیک (Climate Control) نیز به صورت آپشنال موجود بود.
- امکانات رفاهی دیگر:
- فضاهای ذخیره‌سازی: کمدها، قفسه‌ها و محفظه‌های متعدد در داخل و خارج کابین برای نگهداری لوازم شخصی.
- سیستم صوتی: رادیو و CD پلیر.
- آینه‌ها و شیشه‌ها: آینه‌های جانبی برقی و گرمکن‌دار، و شیشه‌های برقی.
- بخاری درجا (Parking Heater): (در برخی مدل‌ها) برای گرم کردن کابین در فصول سرد در زمان توقف.
جنبه‌های اقتصادی: بهره‌وری و دوام در طول عمر
بنز آکتروس 1843 به دلیل تمرکز بر استهلاک پایین و دوام، از نظر اقتصادی یک انتخاب منطقی برای ناوگان‌های حمل و نقل به شمار می‌رفت و هنوز هم در بازار دست دوم محبوب است.
- مصرف سوخت تقریبی: با توجه به قدرت موتور و بهینه‌سازی‌های انجام شده، مصرف سوخت بنز آکتروس 1843 در زمان خود رقابتی بود. بسته به عوامل مختلف، مصرف سوخت ترکیبی آن معمولاً در حدود 30 تا 45 لیتر در هر 100 کیلومتر گزارش می‌شد.
- هزینه‌های نگهداری و تعمیرات: به دلیل کیفیت ساخت بالا، دسترسی مناسب به قطعات یدکی (به خصوص در ایران به واسطه سابقه طولانی بنز) و سادگی نسبی در طراحی مکانیکی، هزینه‌های تعمیر و نگهداری آکتروس 1843 معمولاً منطقی و مقرون به صرفه بود.
- ارزش بازفروش: به دلیل کیفیت ساخت بالا، دوام اثبات‌شده در طول سال‌ها، و قابلیت اطمینان، بنز آکتروس 1843 همچنان از ارزش بازفروش خوبی در بازار کامیون‌های دست دوم ایران و منطقه برخوردار است.
نتیجه‌گیری:
کشنده مرسدس بنز آکتروس 1843 نمادی از قابلیت اطمینان و کارایی در صنعت حمل و نقل سنگین بود. این مدل با موتور قدرتمند (با توان 428 تا 430 اسب بخار)، گیربکس‌های قابل اعتماد و کابین راحت، توانست جایگاه خود را به عنوان یک اسب بارکش وفادار و اقتصادی تثبیت کند. حتی با گذشت سال‌ها از توقف تولید این نسل‌ها، آکتروس 1843 همچنان در جاده‌ها حضوری پررنگ دارد و به عنوان گزینه‌ای ارزشمند برای رانندگان و شرکت‌هایی که به دنبال تعادل بین قدرت، دوام و هزینه‌های عملیاتی هستند، شناخته می‌شود. این کشنده میراثی از مهندسی آلمانی است که کارایی و پایداری را در اولویت قرار می‌دهد.
برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره با شماره ی ۰۹۱۴۹۶۱۶۷۶۳ تماس بگیرید. ما در خدمت شما هستیم تا بهترین انتخاب را داشته باشید