مقدمه: رقابت میان ولوو FH 460 و مرسدس بنز آکتروس ۱۸۴۵، یک نبرد کلاسیک در رده پرفروش‌ترین کشنده‌های ترانزیتی است. ولوو FH 460 (با ۴۶۰ اسب بخار) بر پایه پلتفرم FH بنا شده که تمرکز اصلی آن بر راحتی راننده، بالاترین سطح ایمنی و گیربکس انقلابی I-Shift است. این کشنده، برتری قدرت اسمی را نسبت به رقیب آلمانی خود دارد. در سوی دیگر، مرسدس بنز آکتروس ۱۸۴۵ (با ۴۵۰ اسب بخار) از نسل جدید آکتروس است که تمرکز خود را بر هوشمندی، مصرف سوخت بهینه و تکنولوژی‌های پیشرفته کابین قرار داده است. آکتروس به داشتن سیستم‌های هوشمند کمکی راننده (ADAS) و گیربکس Powershift ۳ خود معروف است. انتخاب بین ولوو FH 460 و بنز آکتروس ۱۸۴۵، انتخابی بین قدرت و نقدشوندگی ولوو و تکنولوژی هوشمند و راندمان بالای مرسدس بنز خواهد بود.
۱. مقایسه قوای محرکه، موتور و گیربکس هوشمند
تفاوت‌های فنی در زیر کاپوت، تأثیر مستقیمی بر عملکرد روزانه، مصرف سوخت و دوام طولانی مدت دارد.
۱.۱. موتور و مشخصات گشتاور
| مشخصه فنی | ولوو FH 460 (موتور D13) | مرسدس بنز آکتروس ۱۸۴۵ (موتور OM 471) |
| توان خروجی | ۴۶۰ اسب بخار | ۴۵۰ اسب بخار |
| حجم موتور | ۱۲.۸ لیتر (D13) | ۱۲.۸ لیتر (OM 471) |
| حداکثر گشتاور | ۲۳۰۰ نیوتن‌متر (در بازه ۱۰۰۰-۱۴۰۰ دور) | ۲۲۰۰ نیوتن‌متر (در بازه ۱۱۰۰-۱۴۰۰ دور) |
| آرایش سیلندر | ۶ سیلندر خطی | ۶ سیلندر خطی |
| تکنولوژی موتور | توربوشارژ و سیستم‌های کاهش اصطکاک | توربوشارژ، تزریق سوخت X-Pulse |
- برتری قدرت ولوو: ولوو FH 460 با ۱۰ اسب بخار و ۱۰۰ نیوتن‌متر گشتاور بیشتر، در شرایط سخت و بارهای سنگین، قدرت و کشش ابتدایی بهتری را ارائه می‌دهد. این موضوع به خصوص برای رانندگی در مسیرهای کوهستانی یا بارهایی که نیاز به توان اضافی دارند، یک مزیت محسوب می‌شود.
- راندمان سوخت آکتروس: مرسدس بنز آکتروس ۱۸۴۵، با استفاده از موتورهای نسل جدید OM 471 (و تکنولوژی X-Pulse تزریق سوخت فشار بالا)، به طور هدفمند برای کاهش مصرف سوخت طراحی شده است. گزارش‌های تست‌های اروپایی نشان می‌دهد که در رانندگی‌های مسافت طولانی و در حالت کروز کنترل هوشمند، آکتروس می‌تواند در رده خود، یکی از کم‌مصرف‌ترین کشنده‌ها باشد.
- فلسفه طراحی: ولوو بر قدرت و دوام مهندسی شده تمرکز دارد، در حالی که مرسدس بنز بر راندمان عملیاتی و یکپارچه‌سازی هوشمند موتور با سیستم‌های جانبی تأکید می‌کند.
۱.۲. گیربکس و سیستم ترمز کمکی
این بخش نقطه عطف رقابت میان این دو غول است:
- Volvo I-Shift: گیربکس I-Shift ولوو، مشهورترین گیربکس خودکار در صنعت کامیون‌سازی است. I-Shift به دلیل سرعت تعویض دنده فوق‌العاده و نرم‌افزار هوشمند I-See (که مسیر را از طریق GPS می‌شناسد و دنده‌ها را پیش‌بینی می‌کند)، راندمان را بهبود بخشیده و خستگی راننده را کاهش می‌دهد. این گیربکس از نظر فنی و عملکرد، اغلب به عنوان الگویی برای رقبا در نظر گرفته می‌شود.
- Mercedes-Benz Powershift 3: گیربکس Powershift 3 آکتروس، سیستم هوشمند و ۱۲ سرعته مرسدس بنز است. این گیربکس نیز سریع و قابل اعتماد است، اما از نظر سرعت و نرمی در تعویض دنده‌ها، برخی رانندگان گیربکس I-Shift ولوو را کمی برتر می‌دانند. با این حال، Powershift 3 با تکنولوژی‌های PPC (Predictive Powertrain Control) مرسدس بنز یکپارچه شده که مشابه I-See، با شناخت مسیر، تعویض دنده و رها کردن گاز را برای بهینه‌سازی مصرف سوخت مدیریت می‌کند.
- ترمز کمکی:
- FH 460: از ترمز موتور VEB+ استفاده می‌کند که نیروی ترمزگیری کمکی بسیار بالایی دارد و در صورت آپشنال، با ریتاردر هیدرولیکی تکمیل می‌شود.
- آکتروس ۱۸۴۵: معمولاً مجهز به ترمز موتور استاندارد و همچنین ریتاردر ثانویه است که در برخی پیکربندی‌ها از ترمز آبی (Water Retarder) استفاده می‌کند که عملکرد ترمز کمکی بسیار قوی و بدون نیاز به روغن‌کاری مداوم (مانند ریتاردر هیدرولیکی) را فراهم می‌سازد.
۲. آسایش کابین و برتری‌های تکنولوژیک
راحتی و تکنولوژی داخل کابین، بخش مهمی از انتخاب برای یک راننده ترانزیت است.
۲.۱. طراحی کابین و ارگونومی
- Volvo FH (Globetrotter):
- فضای داخلی: کابین FH به ویژه در نسخه Globetrotter به دلیل کف صاف و فضای ایستادن بسیار زیاد شناخته شده است. این ویژگی باعث می‌شود راننده در زمان استراحت، حس آزادی عمل بیشتری داشته باشد.
- طراحی: ولوو بر طراحی ارگونومیک، دید گسترده از طریق شیشه‌ها و آینه‌های جانبی بزرگ تأکید می‌کند.
- تکنولوژی فرمان: مزیت بزرگ ولوو، سیستم VDS (Volvo Dynamic Steering) است که با کنترل الکترونیکی فرمان، هندلینگ را در سرعت‌های بالا و نرمی فرمان را در سرعت‌های پایین به طرز چشمگیری بهبود می‌بخشد و از خستگی عضلانی راننده جلوگیری می‌کند.
- Mercedes-Benz Actros (BigSpace/GigaSpace):
- فضای داخلی: کابین‌های آکتروس (مانند BigSpace یا GigaSpace) نیز بسیار جادار هستند، اما ممکن است در برخی مدل‌ها تونل موتور کوچک‌تر نسبت به ولوو وجود داشته باشد. با این حال، مرسدس بنز در نسل‌های جدید آکتروس، فضای ذخیره‌سازی و کیفیت مواد داخلی را به سطح بالاتری ارتقا داده است.
- نوآوری تکنولوژیک: آکتروس نسل جدید با سیستم MirrorCam (دوربین‌های جانبی به جای آینه‌های سنتی) شناخته می‌شود که علاوه بر بهبود آیرودینامیک و کاهش مصرف سوخت، دید راننده را در شرایط آب و هوایی بد بهبود می‌بخشد (اگرچه برخی رانندگان به آینه‌های سنتی ولوو عادت دارند).
- داشبورد دیجیتال: Multimedia Cockpit مرسدس بنز با دو صفحه نمایش دیجیتال (به جای عقربه‌های سنتی)، یک رابط کاربری مدرن، زیبا و هوشمند را فراهم می‌کند که از نظر بصری و دسترسی به اطلاعات، حس رانندگی یک خودروی لوکس سواری را منتقل می‌کند.
۲.۲. ایمنی و خدمات هوشمند
- ایمنی مرسدس بنز (ABA): مرسدس بنز همیشه پیشگام در سیستم‌های ایمنی بوده است. آکتروس ۱۸۴۵ با Active Brake Assist (ABA) (ترمز فعال اضطراری) عرضه می‌شود که می‌تواند به طور مستقل ترمز کند تا از برخورد با موانع ثابت یا متحرک (از جمله عابر پیاده) جلوگیری کند. همچنین سیستم‌های هوشمند حفظ خطوط و هشدار فاصله ایمنی نیز در آن تعبیه شده است.
- ایمنی ولوو: ولوو نیز با ساختار قوی کابین، سیستم‌های AEBS و LDW، سطح ایمنی بسیار بالایی را ارائه می‌دهد و در بسیاری از تست‌های تصادف، به دلیل استحکام ساختاری، بالاترین امتیازات را کسب کرده است.
۳. ارزش اقتصادی، نگهداری و جایگاه در بازار ایران
انتخاب یک کشنده، یک تصمیم سرمایه‌گذاری بلندمدت است که بر اساس هزینه‌های عملیاتی و ارزش فروش مجدد ارزیابی می‌شود.
۳.۱. هزینه‌های نگهداری و سرویس
- قابلیت سرویس دهی ولوو: موتورهای ۱۳ لیتری ولوو (D13) به دلیل سادگی ساختار (نسبت به برخی موتورهای V8 اسکانیا) و آشنایی گسترده مکانیک‌های ایرانی، سرویس‌دهی راحت‌تر و قطعات یدکی فراوان‌تری دارند. هزینه‌های نگهداری ولوو، به خصوص برای نسل‌های قدیمی‌تر، در ایران قابل مدیریت بوده است.
- تکنولوژی پیشرفته آکتروس: در مدل‌های جدید آکتروس (MP4 و بالاتر)، استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته و حسگرهای زیاد، اگرچه راندمان را افزایش می‌دهد، اما در صورت بروز نقص فنی پیچیده، هزینه‌های تشخیص و تعمیر بالاتری را تحمیل می‌کند. به عنوان مثال، تعمیر گیربکس Powershift ۳ یا سیستم MirrorCam می‌تواند گران‌تر از سیستم‌های معادل ولوو باشد.
۳.۲. نقدشوندگی و بازار دست دوم در ایران
در بازار ایران، هر دو یعنی ولوو FH 460 و بنز آکتروس ۱۸۴۵ جایگاه بسیار مستحکمی دارند. با این حال:
- ولوو FH 460: به دلیل سابقه طولانی‌تر و حضور گسترده‌تر در ناوگان کشور (به ویژه در دهه اخیر)، از نقدشوندگی فوق‌العاده بالایی برخوردار است و به سرعت و با کمترین افت قیمت به فروش می‌رسد.
- مرسدس بنز آکتروس ۱۸۴۵: آکتروس نیز به دلیل برند مرسدس بنز، کشنده‌ای با ارزش است. اما در رده‌های توان ۴۵۰ اسب بخار، ممکن است نقدشوندگی آن اندکی کمتر از رقیب سوئدی‌اش باشد، هرچند که قیمت آن به دلیل برند آلمانی‌اش، در سطح بالایی حفظ می‌شود.
نتیجه‌گیری نهایی: انتخاب میان دو مسیر عالی
| برچسب مقایسه | ولوو FH 460 (مزیت) | مرسدس بنز آکتروس ۱۸۴۵ (مزیت) |
| توان خروجی | ۴۶۰ اسب بخار (۱۰ اسب بخار بیشتر) | ۴۵۰ اسب بخار |
| تکنولوژی گیربکس | I-Shift (سرعت و هوشمندی بالاتر) | Powershift 3 (همراه با سیستم PPC) |
| فضای کابین | کف صاف (بهترین فضای ایستادن) | Multimedia Cockpit (مدرن‌ترین داشبورد) |
| تکنولوژی‌های رانندگی | سیستم فرمان VDS (راحتی راننده) | MirrorCam (آیرودینامیک و دید بهتر) |
| سیستم ایمنی فعال | VEB+, AEBS | Active Brake Assist (ABA) (معمولاً پیشرو) |
| راندمان سوخت | خوب و استاندارد | اندکی بهتر (با تکنولوژی OM 471 و PPC) |
| نقدشوندگی در ایران | بالاتر و سریع‌تر | بسیار بالا |
انتخاب نهایی:
- اگر اولویت شما “قدرت خام، نقدشوندگی سریع، گیربکس انقلابی و فضای بزرگ داخلی” است: ولوو FH 460 انتخاب مطمئن‌تر و رایج‌تری است.
- اگر اولویت شما “برتری تکنولوژیک، راندمان مصرف سوخت و داشبورد مدرن دیجیتالی” است: مرسدس بنز آکتروس ۱۸۴۵ یک شاهکار مهندسی آلمانی است که تجربه‌ای پیشرفته از رانندگی را ارائه می‌دهد.