سیستم I-Save ولوو چیست؟

مقدمه: سیستم I-Save ولوو (Volvo I-Save) یک پکیج جامع فناوری است که توسط ولوو تراکس (Volvo Trucks) برای بهینه‌سازی حداکثری مصرف سوخت در کشنده ها، به‌ویژه در مسافت‌های طولانی، معرفی شده است. این سیستم تنها یک موتور یا یک نرم‌افزار نیست، بلکه ترکیبی از چندین ویژگی سخت‌افزاری و نرم‌افزاری پیشرفته است. در ادامه، جزئیات کامل و فنی سیستم I-Save را توضیح می‌دهم:

۱. هسته مرکزی: موتور D13TC با فناوری توربو کامپاند (Turbo Compound)

مهم‌ترین عامل در سیستم I-Save، موتور D13TC (Turbo Compound) است که پیشرفته‌ترین موتور ۱۳ لیتری ولوو برای حمل‌ونقل طولانی‌مدت به شمار می‌رود.

۱.۱. مکانیسم توربو کامپاند

• بازیابی انرژی هدررفته: در موتورهای دیزلی معمولی، بخش قابل توجهی از انرژی حرارتی و فشاری گازهای خروجی اگزوز پس از عبور از توربوشارژر، به سادگی هدر می‌رود. فناوری توربو کامپاند از یک توربین اضافی در مسیر اگزوز استفاده می‌کند.
• تبدیل به قدرت مکانیکی: این توربین اضافی، انرژی باقی‌مانده از گازهای اگزوز را بازیابی کرده و آن را از طریق یک کوپلینگ هیدرولیک و دنده، مستقیماً به میل لنگ موتور منتقل می‌کند.
• نتیجه: این فرآیند باعث می‌شود موتور با همان میزان سوخت، قدرت و گشتاور بیشتری تولید کند و از انرژی هدررفته، استفاده مجدد شود.

۱.۲. گشتاور بالاتر در دور پایین (Low RPM Torque)

• افزایش گشتاور: موتورهای D13TC به دلیل سیستم توربو کامپاند، در مقایسه با نسخه‌های معمولی D13 با توان خروجی مشابه (مثلاً ۵۰۰ اسب بخار)، تا ۳۰۰ نیوتن‌متر گشتاور بیشتری تولید می‌کنند.
• بهره‌وری در دور پایین: این افزایش گشتاور در دورهای موتور پایین‌تر (بهترین عملکرد در محدوده ۹۰۰ تا ۱۳۰۰ دور در دقیقه) حاصل می‌شود. این امر به راننده اجازه می‌دهد تا برای مدت زمان طولانی‌تری در دنده‌های بالاتر (Overdrive) رانندگی کند، که خود مستقیماً باعث کاهش مصرف سوخت و رانندگی آرام‌تر می‌شود.

۲. سامانه‌های هوشمند مکمل (نرم‌افزارها و آیرودینامیک)

I-Save شامل یک پکیج جامع نرم‌افزاری و سخت‌افزاری است که با موتور TC هماهنگ کار می‌کنند:

۲.۱. فناوری I-See (کروز کنترل پیشگویانه)

• نقشه برداری توپوگرافی: I-See از یک نقشه با وضوح بالا (High-Resolution Map) و داده‌های توپوگرافی مسیر پیش رو برای برنامه‌ریزی رانندگی استفاده می‌کند.
• بهینه‌سازی دینامیک جنبشی: این سیستم با فعال بودن کروز کنترل، به طور خودکار انتخاب دنده، شتاب‌گیری، ترمز موتور و حالت خلاص (I-Roll) را مدیریت می‌کند.
  • مثال: هنگام نزدیک شدن به سراشیبی، I-See اجازه می‌دهد کشنده با سرعت کمی بالاتر به سراشیبی وارد شود تا از انرژی جنبشی (Kinetic Energy) در سرپایینی استفاده کند. همچنین قبل از رسیدن به قله یک تپه، کشنده را خلاص (I-Roll) می‌کند تا بدون سوخت‌رسانی، مسافت بیشتری را طی کند.

۲.۲. گیربکس I-Shift با نرم‌افزار حالت اکو (Eco Mode)

• تعویض دنده هوشمند: گیربکس اتوماتیک I-Shift در مدل‌های I-Save دارای یک نرم‌افزار مدیریت سوخت بهینه‌شده برای حمل‌ونقل طولانی‌مدت (Eco Mode) است.
• کارکرد در دور بهینه: این نرم‌افزار زمان تعویض دنده‌ها را با دقت بالا تنظیم می‌کند تا موتور همواره در محدوده بهینه‌ترین دور موتور (۹۰۰ تا ۱۳۰۰ دور) کار کند. این امر فرسودگی گیربکس را کاهش داده و مصرف سوخت را بهینه می‌کند.

۲.۳. پکیج سوخت (Fuel Package) و اجزای کمکی

این پکیج شامل قطعات و تنظیمات دیگری است که به‌طور کلی بر صرفه‌جویی تأثیر می‌گذارند:

• محورهای عقب با ضریب دنده سریع‌تر: استفاده از دیفرانسیل‌های عقب با نسبت دنده‌های بهینه‌شده و “سریع‌تر” (Faster Rear Axles) اجازه می‌دهد تا کشنده در سرعت‌های کروز بزرگراه، دور موتور پایین‌تری داشته باشد.
• پمپ سروو با حجم متغیر: پمپ فرمان (پمپ سروو) با حجم جابجایی متغیر (Variable Displacement Servo Pump) به گونه‌ای طراحی شده است که تنها در صورت نیاز، نیروی هیدرولیک لازم را تأمین کند. این امر از اتلاف قدرت موتور در زمان‌های غیرضروری جلوگیری می‌کند.
• سیستم خاموش شدن موتور در حالت درجا (Idle Shutdown): این ویژگی به‌طور خودکار موتور را پس از مدت زمان مشخصی (معمولاً ۲.۵ دقیقه) از کارکرد در حالت درجا، خاموش می‌کند تا سوخت هدر نرود و آلایندگی کاهش یابد.
• بهبود آیرودینامیک: در مدل‌های I-Save، جزئیاتی مانند طراحی قوس‌های بالای چرخ‌ها، قاب آینه‌های بغل و پر کردن درز چراغ‌های جلو با هدف کاهش مقاومت هوا و بهبود جریان هوا بهینه‌سازی شده‌اند.

۳. مزایای کلیدی سیستم I-Save

نکته پایانی: سیستم I-Save یک راه‌حل جامع و یکپارچه است که با هدف اصلی کاهش هزینه‌های عملیاتی ناوگان‌های حمل‌ونقل از طریق کاهش مصرف سوخت طراحی شده است و درکشنده هایی مانند ولوو FH و FM عرضه می‌شود.